GDY CZEKA CIĘ ZWOLNIENIE Z PRACY.. – ZASADY WYPOWIEDZENIA UMOWY O PRACĘ
Z pracodawcą można rozstać się na dwa sposoby: za porozumieniem stron, gdzie termin i warunki zakończenia współpracy ustalane są wspólnie z pracownikiem na zasadzie konsensusu oraz poprzez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem, lub bez zachowania okresu wypowiedzenia. Oznacza to, że każda ze stron – pracownik bądź pracodawca, może złożyć oświadczenie o zamiarze rozwiązania stosunku pracy. Niniejszy artykuł porusza zagadnienie podstawowych kwestii związanych z rozwiązaniem stosunku pracy za wypowiedzeniem.
ZASADY WYPOWIEDZENIA UMOWY O PRACĘ
Stosunek pracy przy zastosowaniu tego trybu rozwiązuje się z upływem okresu wypowiedzenia. Długość tego okresu uzależniona jest od dwóch czynników: rodzaju zawartej umowy o pracę oraz okresu przepracowanego w danym zakładzie pracy.
Terminy wypowiedzenia w umowach o pracę zawartych na okres próbny wynoszą:
– 3 dni robocze, gdy okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
– tydzień, gdy okres próbny przekracza 2 tygodnie,
– 2 tygodnie, gdy okres próbny wynosi ponad 3 miesiące
Terminy wypowiedzenia w umowach o pracę zawartych na czas określony
i nieokreślony wynoszą:
– 2 tygodnie, gdy pracowało się krócej niż 6 miesięcy,
– 1 miesiąc, gdy pracowało się powyżej 6 miesięcy,
– 3miesiące, jeśli staż pracy to przynajmniej 3 lata
Pracodawca ma prawo skrócić 3-miesięczny okres wypowiedzenia, maksymalnie jednak do 1 miesiąca. Może to zrobić wyłącznie w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji firmy lub z innych niedotyczących pracownika przyczyn np. organizacyjnych, ekonomicznych czy technologicznych. W tym wypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie za pozostałą część okresu wypowiedzenia.
Inną istotną kwestią jest prawo do zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W tym czasie pracownikowi przysługuje mimo to prawo do pełnego wynagrodzenia.
Wypowiedzenie umowy o pracę powinno być złożone w formie pisemnej. Dla pracodawcy jest to obowiązkiem – wypowiedzenie musi przedstawić pracownikowi na piśmie i na warunkach określonych w przepisach prawa, które stanowią podstawę do ewentualnej weryfikacji przez sąd. Z kolei pracownik nie musi zachowywać formy pisemnej – niedochowanie tejże formy, nie skutkuje nieważnością wypowiedzenia, jednak warto ją stosować, gdyż w sytuacji wystąpienia sporu z pracodawcą i skierowania go na drogę sądową, to właśnie na pracowniku będzie ciążył obowiązek udowodnienia faktu dokonania wypowiedzenia.
Dostarczenie wypowiedzenia odbywa się najczęściej poprzez jego osobiste wręczenie w miejscu pracy w obecności świadków, bądź poprzez wysłanie go za pośrednictwem poczty czy kuriera. Należy jednak pamiętać, iż skuteczność złożenia takiego oświadczenia zależy jedynie od możliwości faktycznego, realnego zapoznania się adresata z jego treścią. Wobec tego odmowa jego przyjęcia ani też niezgłoszenie po odbiór przesyłki pocztowej zawierającej tego rodzaju oświadczenie w żadnym wypadku nie wstrzymuje jego biegu.
Co ważne, w wypadku zatrudnienia na czas nieokreślony wypowiedzenie musi zawierać jego uzasadnienie, a więc konkretny i rzeczywisty powód. Wypowiedzenie powinno obejmować ponadto pouczenie o możliwości wniesienia odwołania do sądu pracy, wraz ze wskazaniem terminu i siedziby właściwego sądu. Brak któregokolwiek z tych elementów może stanowić podstawę bezskuteczności wypowiedzenia.
Warto również zaznaczyć, że istnieje kilka sytuacji w których istnieje zakaz wypowiadania umowy o pracę, a dotyczy on: pracownicy w ciąży, osoby przebywającej na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim oraz wychowawczym, osobie przebywającej na urlopie wypoczynkowym oraz zwolnieniu lekarskim, a także tej, której brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego.
PRAWA PRACOWNIKA w razie wypowiedzenia umowy o pracę:
- ZWOLNIENIE NA POSZUKIWANIE PRACY
Wymiar tego zwolnienia uzależniony jest od długości okresu wypowiedzenia:
– 2 dni robocze, gdy wypowiedzenie wynosi 2 tygodnie lub 1 miesiąc,
– 3 dni robocze, gdy wypowiedzenie wynosi 3 miesiące
Za te dni przysługuje pełne wynagrodzenie, aby z nich skorzystać należy złożyć wniosek do pracodawcy.
- EKWIWALENT ZA URLOP
Pracownik może go otrzymać jedynie, gdy nie wykorzystał przysługującego mu urlopu wypoczynkowego w całości lub w części w okresie wypowiedzenia.
- ODPRAWA PRZY LIKWIDACJI STANOWISKA
Występuje w dwóch przypadkach: gdy zwolnienie następuje na postawie ustawy o zwolnieniach grupowych oraz gdy zwolnienie następuje z powodów niezawinionych przez pracownika. W tych przypadkach odprawę mogą otrzymać jedynie pracownicy zakładów zatrudniających ponad 20 osób. O kwocie odprawy decyduje staż pracy, odprawa wynosi więc wysokość:
– 1 miesięcznego wynagrodzenia – przy zatrudnieniu poniżej 2 lat,
– 2 miesięcznego wynagrodzenia – przy zatrudnieniu 2-8 lat,
– 3 miesięcznego wynagrodzenia – przy ponad 8-letnim stażu pracy
Należy pamiętać, że przy rozwiązywaniu umowy o pracę należy postępować zgodnie z przepisami prawnymi, by ustrzec się przed wszelkimi negatywnymi konsekwencjami związanymi z niedotrzymaniem formy wypowiedzenia, jego uzasadnienia czy oznaczonych terminów. Należy również mieć świadomość ciążących na nas obowiązków a także praw przysługujących nam z tytułu rozwiązania stosunku pracy. Niezależnie od tego czy jesteś pracodawcą czy pracownikiem w przypadku jakichkolwiek wątpliwości, zachęcam do skontaktowania się adwokatem.